Mniej maluchów, nowe rozwiązania - jak Warszawa zmienia przedszkola w obliczu niżu demograficznego

W Warszawie rodzi się coraz mniej dzieci, a władze miejskie przebudowują sieć przedszkoli tak, by odpowiadała nowym potrzebom dzielnic. Miasto łączy zamykanie najmniej obciążonych oddziałów z inwestycjami w opiekę specjalistyczną i ofertę edukacyjną. Rezultat ma być bardziej efektywna sieć i lepsze warunki dla dzieci oraz kadry.

• Jak zmieniają się przedszkola w Warszawie
• Przedszkole nr 301 zmieni profil
• Wsparcie dla dzieci o specjalnych potrzebach i dla kadry

Jak zmieniają się przedszkola w Warszawie

Stołeczna sieć przedszkolna reaguje na spadek urodzeń, który między rokiem 2018 a 2024 zmniejszył liczbę zameldowanych dzieci z blisko 19 tys. do około 11,8 tys. Obecnie do miejskich przedszkoli i oddziałów w szkołach uczęszcza około 43 tys. dzieci, a w systemie pracuje ponad 9 tys. osób. W placówkach wciąż jest prawie 3 tys. wolnych miejsc; szacunki z ewidencji ludności wskazują, że do roku szkolnego 2028/2029 liczba przedszkolaków może zmniejszyć się o około 15,5 tys.

W odpowiedzi miasto stopniowo rezygnuje z wynajmowanych pomieszczeń i z tzw. miejsc konkursowych kupowanych u podmiotów zewnętrznych. Powrót zajętych lokali do szkół oraz likwidacja części wynajmowanych obiektów ma poprawić warunki edukacji i obniżyć koszty utrzymania placówek. Władze zapowiadają też propozycje zatrudnienia dla nauczycieli z likwidowanych oddziałów — obecnie w miejskich przedszkolach jest 169 wakatów.

“Warszawa wymyka się jednak prostym statystykom. Każda z dzielnic ma swoją specyfikę, dlatego decyzje dotyczące przedszkoli podejmujemy zawsze w porozumieniu z burmistrzami”

• Renata Kaznowska, zastępczyni prezydenta m.st. Warszawy

Przedszkole nr 301 zmieni profil

Różnice między dzielnicami są duże. W Śródmieściu funkcjonuje 23 przedszkola z jednym oddziałem; w tym roku niektóre z nich mają po kilkanaście dzieci (przykładowo 14 lub nawet 9 dzieci w oddziale). Niektóre małe placówki będą wygaszane albo przekazywane na inne cele, jak oddział rehabilitacyjny szpitala dziecięcego przy ul. Kopernika — przykład dotyczy budynku przy ul. Nowy Świat. Na Bielanach jedno z publicznych przedszkoli, Przedszkole nr 301 przy ul. Staffa, zostanie przekształcone w placówkę o profilu specjalnym.

Na peryferiach sytuacja wygląda inaczej — tam, gdzie powstają nowe osiedla, np. na Gocławiu w dzielnicy Praga‑Południe, zapotrzebowanie na miejsca nadal rośnie, co wymusza utrzymanie inwestycji w infrastrukturę.

Wsparcie dla dzieci o specjalnych potrzebach i dla kadry

Jednym z kierunków zmian jest rozwój edukacji specjalnej w przedszkolach ogólnodostępnych. Liczba oddziałów dla dzieci ze specjalnymi potrzebami wzrosła z 40 w ubiegłym roku szkolnym do 67 w bieżącym. Miasto zapowiada też przekształcanie całych placówek na specjalne, tam gdzie to zasadne.

Ratusz wspiera dokształcanie kadry — nauczyciele, którzy chcą pracować z dziećmi ze specjalnymi potrzebami, otrzymują dofinansowanie w wysokości 100 proc. kosztów studiów. Dodatkowo Warszawa finansuje udział przedszkolaków w zajęciach kulturalnych w ramach programu Kulturalny przedszkolak (na 2025 rok przewidziano ponad 2,1 mln zł) oraz dodatkową lekcję języka angielskiego dla dzieci w wieku 3–6 lat (na 2025 planowane blisko 10 mln zł). Z programu językowego może skorzystać ponad 50 tys. dzieci uczęszczających do miejskich placówek.

Zmiany mają łagodzić skutki niżu demograficznego, poprawiać warunki edukacyjne i dostosowywać ofertę do potrzeb poszczególnych dzielnic oraz dzieci o różnych potrzebach rozwojowych.

na podstawie: UMS Warszawa.