Susza rolnicza stanowi poważne zagrożenie dla Mazowsza, dotykając większości gmin w regionie. W odpowiedzi na ten alarmujący problem, samorząd województwa mazowieckiego przeznaczył blisko 10 milionów złotych na wsparcie działań melioracyjnych. Środki te mają na celu poprawę gospodarki wodnej, a w szczególności konserwację urządzeń melioracyjnych, co jest niezbędne do przeciwdziałania skutkom suszy i wspomagania retencji wody.
- Wsparcie dla spółek wodnych w walce z suszą
- Znaczenie retencji wody dla rolnictwa i gospodarki
- Skala problemu suszy rolniczej na Mazowszu
- Potrzeby i wyzwania w walce z suszą
Wsparcie dla spółek wodnych w walce z suszą
W odpowiedzi na rosnące zagrożenie suszą rolniczą, która dotknęła ponad 90% mazowieckich gmin, samorząd województwa mazowieckiego zdecydował o przyznaniu wsparcia finansowego dla 137 spółek wodnych. Fundusze te, w wysokości blisko 10 milionów złotych, są przeznaczone na utrzymanie i konserwację wód oraz urządzeń melioracyjnych w ramach programu „Mazowsze dla melioracji”.
Regularna konserwacja urządzeń melioracyjnych jest kluczowa dla skutecznego zarządzania wodą w regionie. Prace takie jak remont przepustów na rowach melioracyjnych, odmulanie dna rowów czy wykaszanie skarp są niezbędne, by urządzenia te mogły spełniać swoje funkcje. Wspiera to zarówno zdolność odwadniającą, jak i retencję korytową w okresach niedoboru wody.
Znaczenie retencji wody dla rolnictwa i gospodarki
Janina Ewa Orzełowska, członkini zarządu województwa mazowieckiego, podkreśla, że brak odpowiedniej konserwacji urządzeń melioracyjnych skutkuje ich niewydolnością, co z kolei prowadzi do poważnych problemów w gospodarce wodnej. „Jeżeli spółki wodne działają skutecznie, to efekty tego widzimy w terenie. Potrzebne są jednak pieniądze na regularną konserwację urządzeń wodnych. Tych pieniędzy wciąż brakuje i z tego powodu wiele spółek wodnych na przestrzeni lat się rozwiązało” – zaznacza Orzełowska.
Regularna konserwacja jest nie tylko inwestycją w infrastrukturę, ale również krokiem w stronę ochrony lokalnej gospodarki i rolnictwa. Efektywne zarządzanie wodą może zmniejszyć ryzyko lokalnych podtopień oraz przeciwdziałać skutkom suszy, które są szczególnie odczuwalne w rolnictwie.
Skala problemu suszy rolniczej na Mazowszu
Dane z Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa wskazują, że w trzecim okresie raportowania, od 11 kwietnia do 10 czerwca 2024 roku, susza rolnicza dotknęła aż 299 z 314 gmin w uprawach zbóż jarych oraz 291 gmin w uprawach zbóż ozimych. Problem ten jest również widoczny w uprawach truskawek (266 gmin) i krzewów owocowych (247 gmin).
Brak dostatecznej ilości wody prowadzi do mniejszego plonowania roślin, co z kolei przekłada się na wyższe ceny produktów rolnych i żywności. „To problem nie tylko rolników. Brak dostatecznej ilości wody oznacza straty. Za mniejszym plonowaniem roślin idą wyższe ceny produktów rolnych i żywności. Trzeba zatem robić wszystko, aby nie dopuścić do scenariusza, że wody po prostu nie będzie” – mówi Janina Ewa Orzełowska.
Potrzeby i wyzwania w walce z suszą
Zainteresowanie programem „Mazowsze dla melioracji” było ogromne, co potwierdza liczba wniosków o dofinansowanie. Do Urzędu Marszałkowskiego wpłynęło aż 178 wniosków na łączną kwotę blisko 13 milionów złotych, co pokazuje skalę potrzeb i wyzwań, przed którymi stoi region w kontekście gospodarki wodnej.
Największe niedobory wody odnotowano m.in. w zachodniej części Niziny Mazowieckiej. Warunki wilgotnościowe w badanym okresie raportowania skutkowały wystąpieniem suszy rolniczej w Polsce, co powoduje straty w plonach monitorowanych upraw przynajmniej o 20% w stosunku do plonów uzyskanych w przeciętnych wieloletnich warunkach pogodowych.
W obliczu tych wyzwań, konieczne jest podejmowanie działań na różnych poziomach, aby zapewnić stabilność gospodarki wodnej w regionie i ochronę przed skutkami suszy.
Na podst. Mazowiecki Urząd Marszałkowski
